Neem de collectieve verontwaardiging omdat een weesmedicijn niet langer wordt vergoed; een twitterexplosie van oproepen om bij te voeren in de Oostvaardersplassen. Of de massale rouw na het neerstorten van een vliegtuig.
Het zijn voorbeelden van de sentimentalisering van onze samenleving. En in tegenstelling tot de schijn die de emotionele overdaad daarvan wekt, is er sprake van vervlakking en een gebrek aan emotionele diepgang.
Sentimenteel zijn is een keuze
Sentimenteel zijn is iets anders dan emotioneel worden of gevoelig zijn. Een sentimentele reactie is overvloedig en onecht. Hij is overtrokken en staat niet in verhouding tot de algemeen aanvaarde standaard.
Een emotie dient zich aan. Daar kun je niets aan doen. Sentimenteel gedrag daarentegen is een keuze. Het betekent dat je met je emoties aan de haal gaat. Daardoor ben je niet langer in staat over de aanleiding van je emoties na te denken. Je beeld van de realiteit raakt vervormd.
De rol van social media
Social media voeden publiekelijk sentimentalisme. Het is niet langer genoeg om binnen de muren van je huis ontroerd te zijn. Het drama moet worden getoond aan de hele wereld.
Op social media delen we ieder ‘gedenkwaardig’ moment. De focus op likes en reacties maken de beleving van het moment zelf onaf. Iets dat je niet op social media hebt gedeeld is niet langer een complete ervaring.
In een toestand van publiek tentoongestelde sentimentaliteit, wordt een mens sterker ontroerd door het feit dat hij wordt ontroerd, dan door hetgeen hem zogenaamd ontroert, en wil hij dolgraag dat iedereen ziet hoe ontroerd hij wel niet is.
De anti-sentimentalist is wreed
Collectieve uitingen van sentimentalisme zijn dwingend. Er wordt een reactie verwacht wanneer je er getuige van bent. En als die niet bevestigend of sympathiserend is dan loop je het risico te worden uitgemaakt voor hard of wreed.
Het publiek eist van iedereen dat hij meedoet.
Er zit iets intimiderends in die publieke vertoningen van sentimentaliteit. Doe mee, of onthoud je van kritiek.
De sentimentalist is oppervlakkig
Publieke sentimentele vertoningen hebben een zichzelf versterkend effect. Er is een steeds overdadiger manifestatie nodig om op social media met andere drama’s te concurreren.
De sentimentalist gaat daar kritiekloos in mee. Er is geen enkele behoefte om na te denken over de gebeurtenis die zich aandient. Het oordeel dat moet worden uitgedragen is voorgekauwd. Dat maakt de sentimentalist oppervlakkig en emotioneel arm.
Bron: Theodore Dalrymple (2011). Door en door verwend. Amsterdam: Nieuw Amsterdam
Vond je het een goed artikel? Doe er iemand anders een plezier mee via de mail.
Delen op social media wordt door ons ook erg gewaardeerd.
